Reminiscencje związane ze szczególną rocznicą.

100 lat od śmierci pod Torczynem...

2019-03-08 20:13:57

Reminiscencje związane ze szczególną rocznicą.

7 marca 2019 r. grupa orląt i młodzieży strzeleckiej złożyła ślubowanie strzeleckie. Uczciła 100. rocznicę śmierci swego patrona płk. Leopolda Lisa-Kuli. W tym szczególnym dla Rzeszowa wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele władz państwowych, lokalnych i duchowieństwo. Ponadto uczestniczyło w nim wiele osób z różnych stron Polski. Uroczystości miały miejsce w kościele Farnym i na placu Farnym w Rzeszowie.

100 lat od śmierci pod Torczynem...

7 marca 2019 roku Rzeszów obchodził 100. Rocznicę Śmierci płk. Leopolda Lisa – Kuli. Uroczystości rozpoczęły się o godz. 12:00 Mszą św. koncelebrowaną, której przewodniczył ks. dr Jan Wątroba, ordynariusz rzeszowski, w licznej asyście księży i kapelanów. Podczas Mszy św. przyrzeczenie złożyły 124 Orlęta Związku, a rotę przyrzeczenia odczytał Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Pan Jan Józef Kasprzyk, zaś okolicznościową homilię wygłosił ks. prałat Władysław Jagustyn.

O godz. 13:00 na Placu Farnym rozpoczęła się, uroczystym apelem, druga część rocznicowych uroczystości. W skład wojskowej asysty honorowej tradycyjnie wchodziła 21 BSP oraz 3 PBOT. Dowódca Uroczystości złożył meldunek Dowódcy Garnizonu Rzeszów oraz przywitał się z żołnierzami i strzelcami. Następnie podniesiono flagę RP na maszt oraz odegrano i odśpiewano Hymn Państwowy. Po powitaniu przybyłych gości, Orląt i Strzelców, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP, Pan Adam Kwiatkowski, odczytał list od Prezydenta RP skierowany do Uczestników i Organizatorów Obchodów 100. Rocznicy Śmierci płk. Leopolda Lisa – Kuli i składających Przyrzeczenie Orląt i Strzelców Związku Strzeleckiego „Strzelec” Józefa Piłsudskiego w Rzeszowie. Niesamowicie wybrzmiał fragment Listu, w którym Prezydent opisał znajdujący się na Placu Farnym Pomnik Pułkownika: Pomnik przedstawia go w chwili, gdy dobywając szabli, rusza do ataku. Widzimy tylko jego. Choć wiadomo, że podążają za nim jego podkomendni, to najpierw on sam wyrywa się do przodu. To ważny symbol. … Nie czekał, aż wszystko ułoży się tak pomyślnie, że jedyne, co by mu pozostało, to dołączyć do zwycięzców.Z własnej inicjatywy poszukiwał środków i okazji, aby nie tylko myśleć i mówić o wolnej Ojczyźnie, ale też walczyć o nią z bronią w ręku i realnie odmieniać jej los. Przez chwilę można było odnieść wrażenie, że Pułkownik rzeczywiście prowadzi do boju zebrane na Placu pododdziały strzeleckie. Następnie Pan Minister Adam Kwiatkowski odznaczył przyznanym przez Prezydenta RP Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości „Polonia Rediviva” inspektorów ZS Marka Matułę, Piotra Panka i Marka Strączka. W dalszej części przekazał na ręce Komendanta Związku nadany „Patronat Narodowy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości nad Obchodami 100. Rocznicy Śmierci Pułkownika Leopolda Lisa – Kuli w Rzeszowie w dniu 7 marca 2019 roku”. Okolicznościowe Listy przysłali także: Marszałek Sejmu RP - Pan Marek Kuchciński, Prezes Rady Ministrów - Pan Mateusz Morawiecki, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej – Pan Wojciech Skurkiewicz. Tradycyjnie porywające przemówienie wygłosił Pan Jan Józef Kasprzyk, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Odznaczył także Panów: Marka Matułę i Marka Strączka Medalem Pro Bono Poloniae, a Medalem Pro Patria Panów: Jakuba Czerwińskiego, Mirosława Sobieckiego, ks. prałata Władysława Jagustyna, Damiana Bieńko, Dawida Biśto, Krystiana Terlikowskiego, Henryka Klimka, Zbigniewa Sycza, Pawła Rejmana, Leopolda Kulę i Krzysztofa Kulę. Głos zabrali także: Marszałek Województwa Podkarpackiego – Pan Władysław Ortyl i Zastępca Prezydenta Miasta Rzeszowa – Pan Stanisław Sienko, a Przewodniczący Sejmiku Województwa Podkarpackiego – Pan Jerzy Borcz- odczytał Uchwałę Sejmiku z dnia 28 stycznia 2019 roku w sprawie ogłoszenia przez Sejmik Województwa Podkarpackiego roku 2019 na Podkarpaciu Rokiem Pułkownika Leopolda Lisa – Kuli. Bezpośrednio po odczytaniu Uchwały zaproszeni goście, władze wojewódzkie i miejskie, a także trzej wyróżnieni inspektorzy ZS uderzyli w specjalnie ustawiony na tę okazję Dzwon Niepodległości, by podkreślić tym samym doniosłość i znaczenie chwili.

Przyrzeczenie Strzeleckie złożyło 450 Strzelców, a przyrzekali na pochodzący z 1927 roku Sztandar Związku Strzeleckiego z Leżajska, Sztandar, którego jednym z fundatorów był Marszałek Józef Piłsudski. Uroczystości zakończyły: Apel Pamięci, Salwa Honorowa oraz złożenie wieńców i wiązanek kwiatów, a także odegranie I Brygady. Podczas przegrupowania pododdziałów do defilady pokaz umiejętności i sprawności zaprezentowali Strzelcy Jednostki Strzeleckiej 2021 im. płk. L. Lisa – Kuli w Rzeszowie, natomiast uczennice klasy mundurowej Zespołu Szkół Technicznych w Rzeszowie zachwyciły pokazem musztry paradnej. W defiladzie wzięły udział 34 pododdziały strzeleckie z: Leżajska, Przeworska, Zamościa, Jarosławia, Paradyża, Piotrkowa Tryb., Lubaczowa, Mielca, Przemyśla, Dąbrowy Tarnowskiej, Kołaczyc, Trzcinicy, Sędziszowa Małopolskiego, Dębicy, Krosna, Kolbuszowej, Strzyżowa, Sokołowa Młp., Niska, Torunia, Ząbek k/Warszawy, Jasionki i Rzeszowa. Defilowały także cztery pododdziały młodzieży klas mundurowych z: X LO i Zespołu Szkół Technicznych w Rzeszowie, Zespołu Szkół Budowlanych w Jarosławiu oraz Zespołu Szkól Akademickich im. Obrońców Wisły 1920 r. z Włocławka. Polaków zza granicy reprezentowała Strzelecka Jednostka ze Lwowa (Ukraina) oraz Strzelcy z Limerick (Irlandia). W sumie udział wzięło ok. 250 Orląt i ok. 1 200 Strzelców Związku Strzeleckiego „Strzelec” Józefa Piłsudskiego. W obchodach wzięli także udział ważni przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, chociaż same uroczystości trwały dłużej niż zwykle, każdy rozumiał, że co 100 lat tak po prostu wypada.

Gościem specjalnym Uroczystości był Pan płk Otton Hulacki. Urodzony we Lwowie przed prawie 100 laty, działał w latach 30 – tych ub. wieku jako instruktor w Związku Strzeleckim. Wywieziony wraz z rodziną przez okupantów sowieckich na Sybir, uratował swoje życie, ewakuując się z armią gen. W. Andersa do Iranu. Przeszedł szlak bojowy z II Korpusem, a nie mając do kogo wrócić (rodzice zginęli na nieludzkiej ziemi), pozostał w Londynie. 7 marca 2019 r. stał się w Rzeszowie łącznikiem pomiędzy starymi a nowymi laty, widomym znakiem wiary, wierności i gotowości do poświęcenia dla „tych paru myśli, co nie nowe”.

W ten dzień szczególnie pamiętaliśmy o naszym patronie w 100. rocznicę śmierci płk. Leopolda Lisa-Kuli

Nadszedł 7 marca 2019 r. mimo wiatru radosne promienie słoneczne uczyniły pięknym ten dzień. Był on dla naszej braci strzeleckiej szczególny. Minęła w nim 100. rocznica śmierci płk. Leopolda Lisa-Kuli. Ten wybitny żołnierz patronujący JS2021 zginął bohatersko w zwycięskiej walce pod Torczynem. Jego doczesne szczątki spoczywają na cmentarzu pobicińskim w Rzeszowie. Tradycyjnie w tę ważną rocznicę z ust grupy 120 orląt i 450 reprezentantów młodzieży strzeleckiej padly słowa przyrzeczenia strzeleckiego. Był to punkt kulminacyjny jubileuszowych obchodów śmierci bohatera.

Początek uroczystości miał miejsce na Cmentarzu na Pobitnie. Przy grobie pułkownika strzelcy postawili wartę honorową. Dwa dni później odbyła się główna część obchodów. Od rana młodzież strzelecka ćwiczyła na placu Farnym i w kościele pod wezwaniem św. Wojciecha i Stanisława postawę podczas ceremonii. Ta zaczęła się mszą świętą we wspomnianej świątyni. Nabożeństwu przewodniczył ks. bp Jan Wątroba - ordynariusz diecezji rzeszowkiej. Kazanie wygłosił ks. prałat Władysław Jagustyn. W jego trakcie przedstwił godną naśladowania postawę Leopolda Lisa-Kuli. Następnie wypowiedziały słowa „Katechizmu młodego Polaka” i ślubowania strzeleckiego orlęta. Teksty odczytał minister Jan Józef Kasprzyk. Po mszy świętej odbyła się dalsza część uroczystości. Uczestnicy zgromadzili się na placu Farnym. Przy wznoszeniu flagi biało-czerwonej na maszt odśpiewali „Mazurek Dąbrowskiego”. Potem słowa ślubowania wypowiedzieli młodzi strzelcy. Spośród nich wyróżniona grupa składała ślubowaie na sztandar. W jej gronie byli strzelcy: Katarzyna Leniart z Zespołu Szkół Licealnych w Leżajsku, Dawid Gancarz z Zespołu Szkół w Sokołowie Małopolskim, Kamil Łach z VI Liceum Ogólnokształcącego w Rzeszowie, Hubert Gancarski z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 w Krośnie, Izabela Pięciak z XIV Liceum Ogólnokształcącego Zespołu Szkół Technicznych w Rzeszowie, Piotr Sprysak z Regionalnego Centrum Edukacji Zawodowej w Nisku, Jakub Raś ze Szkoły Podstawowej w Gnojnicy Woli, Jakub Skiba z Zespołu Szkół w Trzcinicy, Kacper Grodzki ze Strzyżowa, Karolina Solska z I Liceum Ogólnokształcącego w Jarosławiu. Tekst roty odczytał ponownie Jan Józef Kasprzyk. ks. bp Jan Wątroba przewodniczył modlitwie za strzelców i pobłogosławił ich. Ponadto w trakcie apelu zasłużeni dla Związku Strzeleckiego „Strzelec” Józefa Piłsudskiego reprezentanci otrzymali odznaczenia państwowe nadane przez prezydenta RP Andrzeja Dudę i kierującego Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych ministra Jana Józefa Kasprzyka. W imieniu prezydenta odznaczenia wręczył min. Adam Kwiatkowski – sekretarz stanu w kanceleria prezydenta RP. Były to medale „Stulecia Odzyskania Niepodległości”. Otrzymali je inspektorzy ZS: Marek Matuła, Marek Strączek, Piotr Panek. Decyzją szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych inspektorzy ZS: Marek Matuła i Marek Strączek oraz bratankowie patrona JS2021: Leopold Kula i Krzysztof Kula otrzymali medale „Pro Bono Poloniae”. Jan Józef Kasprzyk wyróżnił też grupę zasłużonych dla strzelca osób odznaczeniem „Pro Patria”. W ich gronie znaleźli się: kpt. K. Terlikowski, porucznicy D. Biśto i D. Bieńko, ks. prałat W. Jagustyn, insp. ZS H. Klimek, oraz młodsi inspektorzy: Z. Sycz, J. Czerwiński, P. Rejman. Podczas apelu odczytano listy prezydenta RP Andrzeja Dudy, marszałka sejmu RP Marka Kuchcińskiego premiera rządu RP Mateusza Morawieckiego. Głos zabrał również marszałek województwa podkarpackiego Władysław Ortyl. Ważnym elementem ceremonii był apel poległych i składanie wieńców. Obchody zwieńczyły pokaz sprawności strzeleckiej, w ramach którego musztrę paradną zaprezentował pododdział IV kompanii pod dowódctwem mł. insp. Barbary Gajewkiej, a umiejętność ochrony VIP-a oddział żardarmerii strzeleckiej oraz przemarsz pododdziałów. Warto nadmienić, że ceremonię uświetniło przybycie szczególnego gościa. Wziął w niej udział płk. Otton Hulacki z Londynu – przedwojenny „Strzelec” ze Lwowa i uczestnik bitwy pod Monte Cassino.

Po zakończeniu uroczystości uczestnicy raczyli się wyborną grochówką oraz pączkami i drożdżówkami.

Paweł Rejman