89 lat temu, 17 sierpnia 1920 r. 318 młodych ochotników polskich pod wodzą "polskiego Leonidasa" , kpt. Bolesława Zajączkowskiego poległo
w Zadwórzu, broniąc dostępu do Lwowa.

       Zaledwie 2 dni po zatrzymaniu bolszewików pod Radzyminem w Bitwie Warszawskiej, na froncie południowym powstrzymano armię konną Budionnego
w Bitwie Lwowskiej pod Zadwórzem.
        Żołnierze kpt. Zajączkowskiego walczyli do końca, ostatni nabój zatrzymując dla siebie.
Dla tych, którzy tego nie uczynili, jak wynika z relacji Izaaka Babla, nie było litości.

       Rozwścieczeni nieugiętą postawą obrońców bolszewicy dobijali rannych, bezcześcili zwłoki.

       W Zadwórzu starły się dwie idee: idea internacjonalistycznej rewolucji niesionej
na szablach konnicy Budionnego na drodze której stanęła garstka żołnierzy oddanych do końca idei wolności za wszelką cenę, broniących swojej ojczyzny.

       Pamięć o obrońcach sięga dwudziestolecia międzywojennego.

       Już w 1920 r. społeczeństwo polskie usypało na polu bitwy kurhan pamięci obok cmentarza obrońców. W 1928 r. na kopcu został postawiony postument i od tego czasu rocznica bitwy była obchodzona szczególnie uroczyście. Szczęśliwie, jako jeden z nielicznych, kopiec przetrwał czasy burzy dziejowej.

       Po latach milczenia, przywracaniem pamięci o tych wydarzeniach, zajęli się polscy Lwowiacy. Dzięki nim od kilku lat ponownie obchodzona jest rocznica bitwy
z udziałem Lwowiaków i zawsze licznie przybywających mieszkańców Podkarpacia.
W tym roku 23 sierpnia zgromadziła się nie tylko społeczność Kresów, ale także licznie przybyłe delegacje z Polski. Obecna była również delegacja Kongresu Polonii Amerykańskiej z Chicago. W uroczystościach uczestniczył Konsul Generalny RP we Lwowie Grzegorz Opaliński oraz liczni przedstawiciele samorządów Podkarpacia, m.in. Rzeszowa, Przemyśla, Leżajska, Stalowej Woli. Byli obecni przedstawiciele Kongresu Polonii Amerykańskiej. Okolicznościowe kazanie wygłosił O. chor. ZS Radomił Wójcikowski Kapelan "Strzelca" z Leżajska.

       Wśród uczestników uroczystości większość stanowiła młodzież.
       Najliczniej przybyli członkowie Związku Strzeleckiego "Strzelec"OSW z Rzeszowa, Kolbuszowej, Leżajska, Sędziszowa Małopolskiego, Brzeska. Nasi Strzelcy kultywują tradycję obrońców Lwowa i kresów południowo-wschodnich. Spotkanie młodzieży strzeleckiej z kombatantami a szczególnie z rotmistrzem Eugeniuszem Cydzikiem było pełne wzruszeń i daje nadzieję, że tradycja obrońców Zadwórza ma swoich kontynuatorów.

       Jak co roku, w uroczystości uczestniczyli mieszkańcy okolicznych wiosek, którzy nie są obojętni wobec przeszłości tego miejsca. Uczestnicy ze zdziwieniem zauważyli, że poległych obrońców honorują również wszyscy ukraińscy maszyniści pociągów, przejeżdżających obok tego miejsca, syrenami oddając hołd spoczywającym
tu bohaterom.
        Strzelcy, razem z delegacją Rzeszowa odwiedzili wcześniej Cmentarz Orląt Lwowskich składając wieńce, zapalając znicze i odmawiając pod przewodnictwem
ks. Stanisława Szcząchora kapelna JS 2021, krótką modlitwę za poległych Polaków. Zgromadzeni w tym ważnym dla nich miejscu młodzi ludzie wysłuchali również wzruszającego przemówienia st. chor. ZS Jacka Magdonia, który oprowadzał młodzież strzelecką po cmentarzu, zwracając szczególną uwagę na Kwaterę Zadwórzańską.